Bài tứ sắc là một trò chơi bài phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh miền Trung. Đây là trò chơi Đòi hỏi người chơi phải có tư duy logic, khả năng tính toán nhanh và một chút may mắn. Với bài viết này, C54 sẽ hướng dẫn chi tiết cách chơi bài tứ sắc từ những điều cơ bản cho đến những Mẹo hay kinh nghiệm quý báu để chơi chiến thắng. Nếu bạn là người mới tập chơi, đừng bỏ lỡ nhé!
Bài tứ sắc là gì?
Bài tứ sắc là một trò chơi dân gian phổ biến ở Việt Nam. Theo truyền thuyết, bài tứ sắc có nguồn gốc từ Trung Quốc và du nhập vào Việt Nam từ thời Bắc thuộc. Trong tiếng Trung, bài tứ sắc được gọi là tứ mạt, có nghĩa là bốn mặt. Sở dĩ gọi là bốn mặt vì bộ bài được chia thành 4 màu chính:
- Màu đỏ
- Màu vàng
- Màu xanh
- White color
Mỗi bộ bài tứ sắc gồm 112 lá, chia thành 7 quân trong cờ tướng của Trung Quốc là Tướng, Sĩ, Tượng, Xe, Pháo, Mã, Tốt. Mỗi quân có 16 lá bài, chia thành 4 màu, mỗi màu 4 lá. Các lá bài có hình tương tự bài poker nhưng được làm từ bìa cứng. Trên mỗi mặt lá bài có viết tên quân cờ và số đại diện cho lá thứ mấy. Ví dụ 4, 5, 6, 7 hoặc 1, 2, 3, 4 tùy thuộc vào quân đội nào.
Nguồn gốc bắt nguồn tứ sắc
Như mình đã đề cập, bài tứ sắc bắt nguồn từ Trung Quốc. Có nhiều giả thuyết khác nhau về nguồn gốc của trò chơi này:
Giả thuyết thứ nhất: Bài tứ sắc xuất xứ từ một hình thức chép về quân đội thời nhà Hán trong lịch sử Trung Quốc. Theo đó, quân đội được phân loại thành các cấp bậc, sĩ quan khác nhau. Sau đây là người ta lấy những cấp bậc làm bài giải trí.
Giả thuyết thứ hai: Bài tứ sắc có nguồn gốc từ bộ thẻ ghi chiến công các lãnh thời Thuận Đế nhà Hán. Các tướng được phân loại là Tướng, Sĩ, Tượng… và được ghi công trạng của họ lên những lá thẻ. Về sau người chơi cải tiến tiến trình giải trí trò chơi, với logic tính toán có khả năng tính toán mục tiêu của người chơi.
Dù có xuất xứ thế nào, bài tứ sắc đã trở thành một trò chơi dân gian phổ biến không chỉ ở Trung Quốc mà còn lan rộng ra các nước châu Á, trong đó có Việt Nam.
Hiểu rõ hơn về bộ bài tứ sắc
Để hiểu rõ hơn về bộ bài trong trò chơi tứ sắc, chúng tôi cũng tìm hiểu sâu hơn các khái niệm:
Bộ bài trong tứ sắc
Như đã nói ở trên, một bộ bài tứ sắc gồm 112 lá, chia thành 4 màu và 7 quân cờ. Cụ thể:
- 4 màu: đỏ, vàng, xanh, trắng
- 7 quân cờ: Tướng, Sĩ, Tượng, Xe, Pháo, Mã, Tốt
Mỗi quân sẽ có 4 lá cho mỗi màu. Tổng cộng mỗi màu có 28 lá.
Trong trò chơi “các lá có cùng tên quân nhưng các màu sắc khác nhau sẽ có giá trị tương đương nhau.
Các cụm từ quan trọng trong bài tứ sắc:
- Quân: chỉ các lá bài, đại diện cho Tướng, Sĩ, Xe… Trong một số trường hợp quân cũng dùng để chỉ màu sắc của lá bài.
- Quân đồng: Là các lá bài cùng màu và cùng tên quân.
- Tới (bài): Là một nhóm bài theo quy tắc nhất định.
- Ăn: ăn bài là thể hiện để được phép kết nối tới bài
- Ăn hết: Ăn toàn bộ quân của đối phương có cùng màu và tên quân với quân đang tiến hành ăn.
- Đền: Bù lại số lá bài đã bị đối phương ăn.
- Tứ quý (quản): có 4 lá giống nhau về màu và quân
Nhóm bài tứ sắc được xem là hợp lệ
Trong tứ sắc, không phải nhóm bài nào cũng được coi là hợp lệ. Để được nhận là một tới (bài), các lá phải hoàn chỉnh một trong các quy tắc sau:
Nhóm từ 2 đến 4 lá bài cùng màu, cùng quân
Ví dụ:
- 2 lá Xe Đỏ
- 3 lá tướng trắng
- 4 lá Sĩ Xanh
Nhóm 3 lá bài gồm Tướng, Sĩ, Tượng cùng màu
Ví dụ:
- Tướng Đỏ,Sĩ Đỏ, Tượng Đỏ
Nhóm 3 lá bài gồm Xe, Pháo, Mã cùng màu
Ví dụ:
- Xe Vàng, Pháo Vàng, Mã Vàng
Nhóm 3 hoặc 4 lá bài Tốt nhưng khác màu
Ví dụ:
- 2 lá Tốt Đỏ, 1 lá Tốt Xanh
- 3 lá Tốt Đỏ, 1 lá Tốt Vàng
- 2 lá Tốt Đỏ, 2 lá Tốt Xanh
Những thuật ngữ trong trò chơi bài tứ sắc bạn nên biết
Trong quá trình chơi bài tứ sắc, bạn sẽ tìm thấy một số thuật ngữ đặc biệt của trò chơi. Dưới đây là một số thông tin kỹ thuật tốt nhất mà người mới chơi cần nắm chắc:
Các cụm từ chỉ
- Bài đục: Là những lá bài cô ngồi lên trên bàn chơi.
- Bài úp: Là những lá bài úp xuống, chưa nhéng.
- Bài quân: Là những lá thuộc cùng một quân và cùng màu. Ví dụ 4 lá pháo đỏ là một bài quân sự.
- Bài ghép: Là nhóm bài hợp nhất thành một hợp lệ.
Cụm từ người chơi chỉ
- Người ra: Là người ra bài, phụ trách việc chia bài.
- Người cắt: Là người có quyền cắt bài đầu tiên sau khi sắp xếp xong.
Các hành động chính
- Ăn: Lấy bài của đối phương khi có bài tổng hợp điều kiện.
- Ăn hết: Lấy toàn bộ số lá quân đó.
- Ăn quản: Ăn ngay 4 lá giống nhau của đối phương.
- Ăn trần: Ăn thẳng vào bài chưa được đối phương hỗ trợ.
- Ăn quân xông: Ăn thẳng quân đang đi.
- Ăn phủ đầu: Ăn bài đang hỗ trợ ngay từ đầu trò chơi.
- Đền: Bù lại số lá đã bị đối phương ăn.
- Tống: Cho đối phương bài để tránh bị đối phương ăn trực tiếp.
- Xử lý: Dùng 1 lá bài để đổi lấy 3 lá bài cùng quân đồng của đối phương.
Những luật chơi trong bài tứ sắc
Muốn chơi tốt bài tứ sắc, bạn cần nắm chắc các luật chơi cơ bản. Dưới đây là một số luật quan trọng nhất mà người chơi mới cần biết.
Luật chia bài
- Thường chơi từ 2 người trở lên, tối đa 4 người. Nếu chơi 2 người thì mỗi người được chia 26 lá, còn chơi 3-4 người thì mỗi người được chia 22 lá.
- Khi chia xong, mỗi người sẽ sắp xếp lại bài cho gọn gàng. Lá bài hỗ trợ xuống.
- Sau khi sắp xếp xong, người ngồi bàn trái của người ra sẽ được quyền cắt bài đầu tiên.
Luật ăn và thần trong bài tứ sắc
Ăn và đền là 2 khái niệm quan trọng trong luật chơi tứ sắc:
- Khi bạn ghép được một tới bài hợp l ### Luật ăn và thần trong bài tứ sắc (tiếp theo)
- Khi bạn ghép một thẻ hợp lệ, bạn có quyền “ăn” lá bài cùng loại của đối phương.
- Sau khi bị “ăn” bài, đối phương sẽ phải “đền” lại số lá bài bị mất, nếu còn đủ bài để thần.
- Nếu không đủ bài để chữa thì có thể dùng tiền thật hoặc phạt uống rượu để thay thế.
Luật dành riêng cho quân đội
Ngoài luật chung cho mọi quân bài, một số quân đặc biệt có những luật ăn riêng:
- Khi có 4 lá giống gốc nhau về cả màu và quân (gọi là Quản hoặc Tứ quý ) thì được quyền ăn ngay lập tức mà không cần chờ ghép bài.
- Quân Tướng được tự động chuyển trên bàn nên gọi là Tướng hoành tráng . Tức là khi ghép được tướng, bạn có thể ăn bài bất kỳ trên bàn.
Ỷ lại luật
Khi bị đối phương ăn bài, bạn phải đậm theo luật sau:
- Nếu còn đủ bài để đền thì phải hết.
- Nếu chưa đủ thì phải đền bù bao nhiêu. Sau đó có thể dùng tiền hoặc bị phạt uống rượu để bù đắp những phần còn thiếu.
- Luật áp dụng chỉ cho các loại bài thông thường. Còn lại được ăn Quản hay bài tướng thì không thể bị lỗi.
Hướng dẫn chi tiết cách chơi dành cho anh em tân bình
Nếu bạn hoàn toàn mới chơi bài tứ sắc, đừng lo lắng! Vui lòng thực hiện theo từng bước cụ thể dưới đây và bạn sẽ nhanh chóng đạt được cách chơi.
Bước 1: Chuẩn bị
Cần có:
- Một bộ bài tứ sắc đầy đủ 112 lá
- Ít nhất 2 người chơi, tối đa 4 người
- Tiền hoặc rượu (để dùng khi bài thuốc)
Bước 2: Chia bài
- Một người sẽ đảm nhận vai trò trò chơi. Người này sẽ đọc kỹ và chia cho mỗi người 22 hoặc 26 lá số lượng người chơi tùy chọn.
- Sau khi chia xong, mọi người sắp xếp lại bài đã được chia. Lưu ý: Các lá bài sẽ úp xuống, không được ôm lên.
Bước 3: Bắt đầu trận đấu
Người ngồi bên trái của người phát sẽ được quyền cắt bài đầu tiên bằng cách Lên một lá bài để bắt đầu trò chơi.
Sau đó, trò chơi sẽ diễn ra theo chiều kim đồng hồ. Mỗi lần, một người chơi sẽ lên một hoặc một nhóm bài rồi thực hiện các hoạt động ăn, ghép bài… cho đến khi kết thúc ván đấu.
Lưu ý: Trong lượt của mình, bạn chỉ được phép Cô bé chứ không được kết thúc bằng cách rút thêm bài từ bộ bài chính.
Cách thắng trong tứ sắc
Để chiến thắng, bạn cần làm sao cho các đối thủ không còn bài trước. Người chơi cuối cùng còn bài sẽ là người chiến thắng.
Khi bạn hiểu được các bước cơ bản để bắt đầu chơi, bài tứ sắc sẽ rất dễ dàng để nắm bắt. Hãy phát huy khả năng quan sát, tư duy logic và một chút may mắn của bạn nhé!
Kinh nghiệm hữu ích khi chơi bài tứ sắc
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng giúp tăng cơ hội chiến thắng khi chơi tứ sắc:
- Sắp xếp bài khoa học: Hãy nhóm các bài giống quân, giống màu lại gần nhau để dễ quan sát. Đừng để bài đánh giá khó kiểm soát.
- Quan sát kỹ thuật thủ: Luôn chú ý đến trạng thái và cách sắp xếp bài của đối thủ. Điều này sẽ giúp bạn dự đoán trước bài viết của họ và có chiến thuật phù hợp.
- Ưu tiên lớn nhất: Bậc ưu tiên ghép và ra các bài có giá trị lớn trước như Quản , Tướng đôi, Tam đồng… để có thể ăn xem hoặc ăn trắng các bài còn lại của phương phương.
- Luôn cảnh giác: Phải thường xuyên Cảnh giác trước nguy cơ bị thủ thủ ăn bài bất ngờ từ phía sau hoặc từ những lá bài vẫn còn hỗ trợ dưới bàn chơi.
Kết luận
Như vậy, qua bài viết trên bạn đã hiểu rõ hơn về bài tứ sắc cũng như cách chơi chi tiết của nó rồi phải không? Bài tứ sắc có thể coi là một “cờ tướng” trên bàn chơi bài với những luật chơi và chiến thuật riêng. Hy vọng những chia sẻ của mình sẽ giúp bạn tiếp cận dễ dàng hơn với trò chơi dân gian đầy thú vị này.
>>> Khám phá nội dung bài mới: Bánh xe nhỏ Roulette
